KTK IŞIĞINDA SÜRÜCÜ BELGESİ (EHLİYET)

Enes Eskin - 1 yıl önce - Hukuk - 228

SÜRÜCÜ BELGESİ (EHLİYET)

Karayolları Trafik Kanununa göre sürücü belgesi; kanunda belirtilen motorlu araçların sürülebilmesi için verilen yetki belgesidir. 

Sürücü Belgesi alınması zorunludur. Karayolları Trafik Kanununu Madde 36’da “Motorlu araçların, sürücü belgesi sahibi olmayan kişiler tarafından karayollarında sürülmesi ve sürülmesine izin verilmesi yasaktır.” Buna göre sürücü belgesi olmayanların, sürücü belgelerine geçici olarak veya tedbiren geri alınan, sürücü belgesi iptal edilenlerin; araç kullandıklarının tespiti halinde bu kişilere idari para cezası kesilir. Araç sahibi sürücüden bir başkası ise araç sahibine de aynı miktarda idari para cezası kesilir.

Karayolları Trafik Kanunu m. 39/2’ye göre; Sürücü belgesinde sınıfına göre sürebileceği araçlar belirtilmiştir. Sürmeye yetkisi olmayan araçları süren sürücülere idari para cezası kesilir. Araç sahibi sürücüden bir başkası ise araç sahibine de aynı miktarda idari para cezası kesilir. 

Karayolları Trafik Kanunu m. 39/3’e göre; Sürücü belgeleri belirli süreyle verilir. Belirlenen süre sonunda sürücü belgeleri yenilenmelidir. Bu yenileme için harç alınmaz. Geçerlilik süresi dolmasına rağmen belgesini yeniletmeyip araç süren sürücüye idari para cezası kesilir. 

Sürücü belgesi almak için gerekli olan yeterlilikler Karayolları Trafik Kanunu Madde 41-42’de düzenlenmiştir.

Karayolları Trafik Kanunu m. 44/b’ye göre; Sürücü belgeleri taşınması zorunludur. Yetkililerin sürücü belgesini her istediğinde gösterilmesi de zorunludur. Bu durumlara uymayanlara idari para cezası kesilir.

Karayolları Trafik Kanunu m. 47/3’e göre; Sürücü belgelerinin hangi ihlallerin sonucunda ne kadar süreyle geri alınacağı ve sürücülerin belgelerini nasıl alacakları düzenlenmiştir.

Karayolları Trafik Kanunu m. 48’e göre; uyuşturucu veya uyarıcı maddeler ile alkollü sürücülerin araç kullanması yasaklanmıştır. Bu durumun tespiti için teknik cihazlar kullanılır. KTK m. 48/5’e göre; Yapılan tespit sonucunda, 0.50 promilin üzerinde alkollü olarak araç kullandığı tespit edilen sürücüler hakkında idari para cezası verilir ve sürücü belgesi altı ay süreyle geri alınır. Hususi otomobil dışındaki araçları alkollü olarak kullanan sürücüler bakımından promil alt sınırı 0.21 olarak uygulanır. Alkollü olarak araç kullanma nedeniyle sürücü belgesi geri alınan kişiye, son ihlalin gerçekleştiği tarihten itibaren geriye doğru beş yıl içinde; ikinci defasında artan idari para cezası verilir ve sürücü belgeleri iki yıl süreyle, üç veya üçten fazlasında ise, artan idari para cezası verilir ve sürücü belgeleri her seferinde beşer yıl süreyle geri alınır. Sürücü belgelerinin herhangi bir nedenle geçici olarak geri alınmış olması hâlinde belirtilen süreler, geçici alma süresinin bitiminde başlar. 

KTK m. 48/8’e göre; Uyuşturucu veya uyarıcı madde aldığı tespit edilen idari para cezası verilir ve sürücü belgesi beş yıl süreyle geri alınır. Bu kişiler hakkında ayrıca Türk Ceza Kanunu hükümleri uygulanır.

KTK m. 48/11’e göre; Alkollü olarak araç kullanması nedeniyle son ihlalin gerçekleştiği tarihten itibaren geriye doğru beş yıl içinde sürücü belgeleri ikinci defa geri alınan sürücüler Sağlık Bakanlığınca, usul ve esasları İçişleri, Millî Eğitim ve Sağlık bakanlıklarınca çıkarılacak yönetmelikte gösterilen sürücü davranışlarını geliştirme eğitimine; üç veya üçten fazla geri alınan sürücüler ise psiko-teknik değerlendirmeye ve psikiyatri uzmanının muayenesine tabi tutulurlar.

KTK m. 51/3’e göre; hız sınırlarını %30’dan fazla aşarak ihlal yapan sürücüye son ihlal tarihinden itibaren geriye yönelik 1 yıl içinde 5 defa bu kuralı ihlal ettiğinin tespiti halinde sürücü belgeleri 1 yıl süre ile geri alınır. Süre sonunda psiko-teknik değerlendirmeye ve psikiyatri uzmanının muayenesine tabi tutulurlar. 

KTK m. 51/4’e göre; son hız ihlalinin gerçekleştiği tarihten itibaren geriye doğru beş yıl içinde bu madde kapsamında sürücü belgesi ikinci defa geri alınanların sürücü belgeleri iptal edilir. Belgesi iptal edilenlerin tekrar sürücü belgesi alabilmeleri için; sürücü kurslarına devam etmeleri ve yapılan sınavlarda başarılı olarak motorlu taşıt sürücüsü sertifikası almaları gerekir. Bu kişilerin sürücü kurslarında eğitime başlayabilmeleri için tabi tutulacakları psiko-teknik değerlendirme ve psikiyatri uzmanı muayenesi sonucunda sürücülüğe engel hâli bulunmadığını gösterir belgenin sürücü kursuna ibrazı zorunludur. 

KTK m. 67’ye göre; Araç manevralarını düzenleyen kuralların ihlali halinde de sürücüye idari para cezası kesilir, sürücü belgesi geri alınır ve aracı trafikten men edilir.

Sürücü belgesinin geri alınmasında ve iptalinde yetki KTK m. 112’ye göre Sulh Ceza Mahkemelerindedir. 

Trafik suçu işleyen sürücülere, aldıkları her ceza için ceza puanı kesilir. Bu durum KTK m. 118’de düzenlenmiştir. Buna göre 1 yıl içinde 100 ceza puanını dolduran sürücülerin belgeleri 2 ay süreyle geri alınır. 1 yıl içinde ikinci defa 100 ceza puanını dolduran sürücülerin belgeleri 4 ay süreyle geri alınır. psiko-teknik değerlendirmeye ve psikiyatri uzmanının muayenesine tabi tutulurlar. 1 yıl içinde üçüncü kez 100 ceza puanını dolduran sürücülerin belgeleri süresiz olarak iptal edilir. Asli kusurlu olarak ölümle sonuçlanan trafik kazalarında ise sürücü belgesi 1 yıl süreyle geri alınır.

Geçici maddeler ve ek maddelerde; sürücü belgesinin verilmesi için aranan yeterlilikleri, hangi kurumun vereceği, harç ve ücretlerin nereye ödeneceği gibi hususlar düzenlenmiştir.

KAYNAKÇA:

Karayolları Trafik Kanunu