EGE DENİZİ ve TÜRK ADALARI

EGE DENİZİ ve TÜRK ADALARI

Günümüzde Ege Denizinde büyük/küçük, insan yaşamına elverişli/elverişsiz yaklaşık 3000 ada ve kayalık bulunmaktadır. Bu adalar ve kayalıklar arasında en yaygın bilinenleri Girit ve 12 Adalar ile Kardak Kayalıklarıdır. Balkan Savaşları sonucunda Girit Adası Yunanistan’a bırakılmak zorunda kalınmıştır. 12 Adalar ise 2. Dünya Savaşı sonunda İtalyanlar tarafından Türkiye’ye verilmesi gerekirken, Yunanistan’a devredilmiştir. Dönemin Türkiye Hükümeti bu durumla çok alakadar olmamıştır. Yunanistan ile olan ilişkileri ilerletmeye devam etmişlerdir. 1955 Yılında Kıbrıs Sorununun ortaya çıkması ile Türkiye-Yunanistan ilişkileri bir anda kötüleşmiştir.

Kıbrıs Sorunu ile iki ülkenin arası açılmış, neredeyse savaşın eşiğine gelinmiştir. Yunanistan’ın bu süreçte ve ilerleyen zamanlarda Lozan Antlaşmasını, Montrö Boğazlar Sözleşmesini, 1947 Paris Antlaşması ve daha pek çok sözleşme ve antlaşmada yer alan; adalara asker çıkarılması, silahlandırılması yönündeki yasakları ihlal etmiştir. Karasularını da 3 milden 6 mile çıkarması ve daha sonra 12 mile çıkaracağını ilan etmesi de tansiyonu iyice yükseltmiştir. Türkiye ise bu silahlandırma ve asker çıkarma ihlallerine karşı etkili cevap ver(e)memiştir. Türkiye Karasularını 6 mile çıkarmış ve Yunanistan’ın karasularını 12 mile çıkarması durumunda bunu savaş sebebi sayacağını açıklamıştır. Fakat Türkiye içinde baş gösteren sağ/sol çatışması, askeri darbe ve 1980’li yıllarda baş gösteren terör olayları yüzünden, Ege Denizinde gelişen olaylara tam manasıyla odaklanamamıştır.

Nitekim Yunanistan Türk Gemilerine tacizlerini arttırmış, karasularımızı, hava sahamızı ihlallere devam etmiştir. Türk Ordusu bu taciz ve ihlallere gereken cevapları vermiştir. Fakat siyasi alanda atılması gereken adımların zamanında atılmaması Yunanistan’ın bu eylemlerinin yanına kalmasına sebep olmuştur.

Son yıllarda da yukarıda saydığımız antlaşma ihlalleri iyice artmış, hatta Amerika Birleşik Devletleri’nin de bu duruma destek çıkarak Yunanistan’a askeri destek vererek, Yunanistan’da üs kurmaktadır.

Temennimiz bu durumun uluslararası alanda daha çok yankılanması, bu ihlallerin son bulması, batının şımarık çocuğu Yunanistan’ın daha fazla bu ihlallerine göz yumulmaması ve adaların gerçek hak sahibi olan Türkiye’ye iade edilmesidir.

KAYNAKÇA:

Dış İşleri Bakanlığı Ege Denizi Sorunları

Türkiye Yunanistan İlişkileri Hukuk Mirasım